افغانستان؛ علاوه بر ذخاير هنگفت سنگ هاى قيمتى و نيمه قيمتى، داراى معادن طلا نيز ميباشد، که اگر استفاده از آنها به شکل مسلکى و فنى صورت گيرد، يک تحول بزرگ در بخش اقتصاد کشور ايجاد خواهد شد.
طلا در معادن افغانستان و ساير بخش ها به دو نوع دريافت ميشود:
١- طلاى صفحه اى: اين نوع طلا، به شکل طبيعى در معادن افغانستان ديده ميشود که مانند پارچه هاى خُرد و بزرگ در اشکال سنگى وجود دارد.
٢- طلاى ميده شده: اين نوع طلا در اطراف معادن، ريگ ها و از درياها توسط زرکشان جمع آورى ميشود. طلا از نظر رنگ نيز به دو بخش تقسيم شده، که عبارت از رنگ هاى زرد و سفيد ميباشد.
اما قابل ذکر است که در ساختن زيورات، از طلاى خالص کار گرفته نميشود، بلکه يک اندازه مس و نقره نيز در آن استعمال ميگردد.
بر اساس معلومات وزارت معادن و پطروليم، معادن موجود طلا در افغانستان عبارت اند از: معادن طلاى ويکادور و راغ در بدخشان، معدن طلاى چاه آب در ولايت تخار، معادن طلاى نورابه، سمتى، حصار و معدن طلاى انجير، معدن طلاى زرکشان در ولايت غزنى، معدن طلاى حصارک در ولايت لوگر، معدن طلاى کندلان در ولايت زابل، و معدن طلاى قره دغن که در ولايت بغلان موقعيت دارد.
١- معدن طلاى ويکادور:
اين معدن در ٥٠ کيلومترى شمال شهر فيض آباد در ولسوالى راغ ولايت بدخشان موقعيت دارد که موجوديت طلايى با کيفيت بلند، در آن ثابت شده است. اين معدن ٢ متر عرض و ٣٥٠ متر طول دارد؛ اما در مورد ذخيرۀ آن تا کنون کدام سروى صورت نگرفته است.
٢- معدن سمتى طلا:
اين معدن؛ در جوار معدن طلاى نورابه در ولسوالى چاه آب ولايت تخار موقعيت دارد. ذخيرۀ معدن طلاى اين کان، از ١٢ تا ٢٤ تن تخمين شده است.
معدن طلاى سمتى؛ با داشتن ١٧٠٠ متر عرض و ٨٠٠٠ متر طول، درهر کيلومتر مربع ١٠٠ ملى گرام طلا دارد. قرارداد اين معدن، در بدل ٢٠ درصد حق الامتياز، براى مدت دو سال به يک شرکت افغانى داده شده است.
بخش ديگر معدن طلاى سمتى؛ به نام طرف راست ناميده ميشود، با داشتن ٤٩٠ متر عرض و ٥٠٢٠ متر طول، در هر متر مربع به شکل تخمينى ٤٩٣ ملى گرام طلا دارد.
همچنان بخش سوم يا مرکزى معدن طلاى سمتى، ٥٠٠ متر عرض و حدود ٤٨٠٠متر طول دارد که ذخيرۀ طلاى آن، در هر مترمربع ٢٢٨ ملى گرام ميباشد.
٣- معدن طلاى نورابه:
اين معدن طلا نيز در منطقۀ نورابه در ده کيلومترى ولسوالى چاه آب ولايت تخار موقعيت دارد. ذخيرۀ مجموعى طلاى معدن نورابه، ٢٦٠ تن تخمين شده که داراى ٨٥٠ کيلو طلاى خالص ميباشد.
معدن طلاى نورابه، درسال ١٣٦٦ خورشيدى، توسط روس ها کشف شده و قرارداد استخراج آن، درسال ١٣٨٦ خورشيدى، با يک شرکت امريکايى امضا گرديد که استخراج آن، فعلا نيز جريان دارد.
٤- معدن طلاى زرکشان:
اين معدن، با داشتن مساحت تخمينى ٤٨٤ کيلومتر مربع، در ٢٢٥ کلومترى جنوبغرب کابل در ولايت غزنى موقعيت دارد.
بر اساس تحقيقات سال ١٣٣٩ و ١٣٥١ خورشيدى که توسط متخصصين روسى، جرمنى و امريکايى در اين کان صورت گرفت، تصريح شد که ذخيرۀ طلاى اين معدن ٧٥٠٠ کيلوگرام تشخيص شده است.
٥- معدن طلاى پاشانى:
اين معدن، در ولايت تخار موقعيت دارد که ٨ مترعرض و ١٧٠٠ متر طول دارد.
اين معدن، به سه بخش تقسيم شده است که طرف، راست، مرکزى و چپ ناميده ميشود. طرف راست اين معدن که داراى ٥٠٠ متر عرض و ٥.٢ کيلومتر طول ميباشد، در هر متر مکعب ٤٩٣ ملى گرام طلا دارد.
بخش ديگر طلاى پاشانى که بخش مرکزى است، با داشتن عرض ٤٥٠ متر و طول ٤.٨ کيلومتر، داراى ٣٧٥ ملى گرام در هر مترمکعب ميباشد.
همچنان بخش ديگر آن، اطراف نام دارد که بازهم به دو دسته يعنى چپ و راست تقسيم شده است. طرف چپ آن ١٦٠ متر عرض و ١.٨ کيلومتر طول دارد که هر مترمکعب آن، داراى ٢٥٨ ملى گرام طلا ميباشد.
طرف راست اين معدن، با داشتن ٢٨٠ مترعرض و ١.٤٨ کيلومتر طول، داراى ٣٧٥ ملى گرام طلا در هر متر مکعب ميباشد.
٦- معدن طلاى قره دغن:
معدن قره دغن طلا در ٨٠ کيلومترى جنوبغرب ولايت بغلان در ولسوالى دوشى موقعيت دارد که از سال ١٣٧١ خورشيدى تا ١٣٧٤ از سوى وزارت معادن و پطروليم کشف شده و تا کنون، از کندن کارى هاى شخصى، مصوون مانده است.
قرارداد اکتشافى معدن طلاى قره دغن، در ماه جدى سال ١٣٨٩ خورشيدى به هزينۀ ٥٠ ميليون دالر، براى مدت سه سال از سوى دولت به يک شرکت خصوصى داده شد؛ تا اندازۀ ذخايرموجود طلا در اين معدن را تشخيص نمايد.
تهیه کننده: فرشته فيضى
